کارت هوشمند از آن مواردی است که زندگی تکنولوژی با خود آورده و بیشک همه نام آن را شنیدهاند. کارت هوشمند دقیقا همان کارتهایی است که روی آنها مدار مجتمع که مجموعهای از مدارهای الکترونیکی نیمه رسانا قرار دارد. اصولا کارت هوشمند شبیهساز ساده و کوچکی از کامپیوتر است که میتواند به وسیله دستگاه کارتخوان ارتباط برقرار کرده و به اطلاعات حافظه دسترسی پیدا کند. در بین لایههای کارت هوشمند تراشههای حافظه و ریزپردازنده برای ذخیرهسازی دادهها و پردازش آنها قرارداده شده است.
یک کارت هوشمند کامپیوتر کوچکی است که روی یک کارت پلاستیکی نصب شده است. این تکنولوژی یکی از دستاوردهای نوین بشر بوده که تحول بزرگی در سیتمهای کاربردی روزانه انسان ایجاد کرده است. از مهمترین ویژگیهای تکنولوژی کارت هوشمند امنیت و سهولت حمل و نقل است باعث شده کاربردهای زیادی در بانکها، سازمانها، مراکز بهداشتی و خدماتی، مراکز آموزشی و تفریحی و... داشته باشد.
امنیت اطلاعات در کارتهای هوشمند
از آنجا که به راحتی میتوان اطلاعات روی نوار مغناطیسی را خواند، به آن چیزی افزود یا کم کرد محل خوبی برای نگهداری اطلاعات به حساب نمیآید. برای استفاده از این کارتها نیاز به طراحی شبکه کامپیوتری گسترده برای تایید صحت، دریافت و پردازش اطلاعات است. اما کارت هوشمند به سبب سیستم امنیتی بالا بدون نیاز به چنین امکاناتی، اطلاعات را در خود ذخیره کرده تا در صورت لوزم در محلهای مختلف بدون نیاز به اتصال به شبکه بتوان از اطلاعات استفاده کرد.
مفهوم آنلاین و آفلاین بودن سیستمهای طراحی شده برای کارتهای هوشمند و مغناطیسی نیز در این جا معنا پیدا میکند. سیستم کارتهای هوشمند به گونهای است که روی آن اطلاعات ذخیره میشود و چون ریزپردازنده درون آن بر دسترسی به اطلاعات کارت نظارت دارد، از امنیت لازم برخوردار است. در کارتهای مغناطیسی معمولی چون امنیت اطلاعات وجود ندارد، اطلاعات روی شبکه ذخیره میشود و کارت صرفا حاوی کد شناسایی است. بدین ترتیب برای استفاده از کارتهای مغناطیسی دسترسی به شبکه لازم است و اگر به هر علتی شبکه اطلاعات قطع باشد در آن لحظه نمیتوان از کارت استفاده کرد. اما کار کردن با کارتهای هوشمند به شبکه نیاز ندارد و در نتیجه سبب بروز مشکلات احتمالی در شبکه اختلال و وقفهای در کارکرد کارتهای هوشمند ایجاد نمیشود.
دستهبندی کارت هوشمند
در این بخش کارت هوشمند را بر اساس دو نوع دستهبندی تعریف میکنیم. با ادامه مطلب همراه مهراقام باشید.
دستهبندی بر اساس نحوه ارتباط با کارتخوان
- کارت هوشمند تماسی: برای استفاده از این کارتها باید اتصال فیزیکی بین کارت و دستگاه کارتخوان برقرار شود. دادههای موجود روی کارت به صورت سریال به کارتخوان ارسال میشود و پس از پردازش، اطلاعات جدید از همان پورت روی کارت منتقل میشود. کارتهای تلفن عمومی جزو این دسته محسوب میشوند. مشکل اصلی این قبیل کارتها، خراب شدن محلهای تماس فلزی بر اثر عوامل خارجی چون ضربه و شرایط فیزیکی محیط است.
- کارت هوشمند غیرتماسی: در این نوع کارت هوشمند ارتباط بین کارت و کارتخوان به صورت فیزیکی برقرار نمیشود بلکه از میدانهای الکترومغناطیسی یا امواج RFصورت میگیرد. برای برقرای ارتباط آنتن مخصوصی بین تراشههای کارت قرار داده شده است که در فاصلههای کم، حدود 50 سانتیمتر، میتواند ارتباط ایجاد کند. کاربرد اصلی این کارتها در مواردی است که عملیات باید سریع انجام شود. به عنوان نمونه میتوان به کارتهای مترو اشاره کرد. مزیت اصلی این قبیل کارتها علاوه بر سهولت استفاده عمر طولانیتر و ضریب ایمنی بالاتر آن است. زیرا در این نوع کارت تراشه به همراه آنتن در میان لایههای تشکیلدهندة کارت قرار میگیرد.
- کارت هوشمند ترکیبی: این نوع کارت ترکیبی از کارتهای هوشمند تماسی و غیرتماسی است که با هر دو نوع دستگاههای کارتخوان سازگار است. از این نوع کارتها برای ساخت کارتهای چندمنظوره استفاده میشود.
دستهبندی بر اساس نوع تراشه به کار رفته در کارت
- کارت با حافظه: این نوع کارت شامل واحدهای حافظه است که به وسیله یک سیستم امنیتی سختافزاری محافظت میشود. در واحد حافظة ROMاطلاعات غیرقابل تغییر چون شماره کارت و شماه دارنده کارت ذخیره میشود. از واحد حافظة EEPROM نیز برای نگهداری اطلاعاتی در طول زمان یا بر اساس نیاز کاربر تغییر میکنند، استفاده میشود به عنوان مثال اطلاعات مربوط به اعتبار باقیمانده درکارت. از جمله کاربردهای این نوع کارتها میتوان به کارت تلفن همگانی، سیستم کنترل و شناسایی و مواردی از این قبیل اشاره کرد.
- کارت هوشمند میکرپروسسوری: این نوع کارتها دارای CPU ستند و قدرت پردازش اطلاعات و انجام محاسبات را دارند. قیمت این کارتها از کارتهای نوع قبل بیشتر است و کاربرد آنها برای ساخت کارتهای مالی،کارتهای شناسایی و نظایر آن است. نقش هر یک از واحدهای حافظه:
ROM: نگهداری سیستمعامل کارت هوشمند
ROM: نگهداری موقت دادهها
EEPROM: نگهداری برنامة کاربردی و دادههای مرتبط با آن