در جوامع بشری در حال توسعه بیکاری یکی از مهمترین مشکلات است که کارآفرینی راهحلی بر آن شده است. فرایند گذر از جامعه صنعتی به جامعه اطلاعاتی سبب شده کارآفرینی موتور توسعه اقتصادی باشد. کارآفرینی میتواند نقش مهمی در رشد اقتصادی کشورها، ایجاد اشتغال و رفاه اجتماعی داشته باشد. فناوری اطلاعات به همراه اینترنت نظریه دهکده جهانی را بیش از پیش ملموس کرده است. اینترنت توانسته زمینهساز شکل جدیدی از تجارت به نام تجارت الکترونیک باشد. انجام تعاملات تجاری پیوسته و سهولت در پرداخت و دریافت وجه سبب ایجاد تحولی شگرف در شکل و ماهیت تجارت شده است.
اما آنچه از این امکانات و توانمندیها گفته شد همگی مدیون دستان توانمند افرادی با فکر خلاق و ذهن بااستعداد است. آنها کسانی نیستند جز کارآفرینان که علاوه بر خوداشتغالی و اشتغالزایی برای دیگران فرصتهای شغلی بسیاری را با استفاده از اینترنت فراهم میکنند. اکنون از یک جهت با فناوری اطلاعات به عنوان بستر اشتغالزای جهانی و از جهت دیگر با کارآفرینان مواجه هستیم.
کارآفرینان همان ارائه کنندگان خدمات و محصولات در اینترنت یا برنامهنویسان و متخصصان فناوری اطلاعات هستند. از این رو اقتصاد دنیای امروز بر پایه نوآوری، خلاقیت و استفاده از دانش اطلاعات و ارتباطات استوار است. برای همین از اقتصاد مبتنی بر این دانش اقتصاد دانش محور نام میبرند.
مشارکت فناوری اطلاعات در کارآفرینی
اطلاعات و ارتباطات هر دو در کنار هم ازشمند و ارزشزا هستند. اطلاعات علاوه بر ارزش ذاتی جنبه دیگری دارد که به دانش منتهی میشود و در مکانیزم تصمیمگیری و انجام بهتر آن اثر میگذارد. ارتباطات نیز مانند اطلاعات ارزشمند بوده و ارزش افزودهای متناسب با اندازه و نوع ارتباطات نصیب افراد میکند. اطلاعات و ارتباطات هر دو ابزار اساسی موردنیاز برای کارآفرینی هستند.
اطلاعات و دانش مانند ارتباطات از ملزومات کارآفرینی است. فناوری اطلاعات و در راس آن اینترنت، شرایطی تازه را پدید که در آن تولیدکنندگان، تامین کنندگان، فروشندگان و مشتریان و تقریبا همه عوامل دستاندرکار اقتصادی قادرند در فضای مجازی مشترک با یکدیگر در ارتباط باشند و به تبادل اطلاعات، خدمات، محصولات و پول بپردازند.
ویژگیهای فناوری اطلاعات در کارآفرینی
ویژگیهای فناوری اطلاعات باعث شده کارایی فناوری در کارآفرینی افزایش پیدا کرده و اشتغالزایی به وجود آید. در ادامه مطلب مهرارقام برخی از ویژگیهای مهم آن را برمیشمارد.
افزایش سرعت
محاسبه و پردازش سریع اطلاعات و انتقال فوری آن، زمان انجام کار را کاهش و در نتیجه بهره¬¬وری را افزایش می¬دهد. فناوری اطلاعات امکان جست¬وجو و دستیابی سریع به اطلاعات را نیز فراهم میکند
افزایش دقت
در مشاغل مبتنی بر انسان دقت انجام کار متغیر است. اما فناوری اطلاعات دقتی بالا و ثابت را تامین و تضمین می¬کند. در انواع فعالیتهای پردازشی و محاسباتی دقت رایانه به مراتب بیشتر از انسان است.
کاهش اندازه فیزیکی مخازن اطلاعات
با توسعه فناوری اطلاعات و به کارگیری آن دیگر لزومی به حمل و نگهداری حجم زیادی از کتابهای مرجع تخصصی وجود ندارد. به راحتی میتوان در هر دیسک فشرده اطلاعات چندین کتاب را ذخیره کرده یا منابع مورد نیاز را از طریق شبکههای رایانهای دریافت کرد.
رفع برخی از فسادهای اداری
استفاده از فناوری اطلاعات، شفافیت در انجام کارها را افزایش میدهد و بسیاری از واسطهها را حذف میکند. این دو مزیت کلیدی منجر به رفع برخی از فسادهای اداری در سطوح پایین میشوند.
ایجاد امکان کار تمام وقت
بهکمک فناوری اطلاعات، بسیاری از استعلامها و مراجعات افراد از طریق شبکههای رایانهای و به صورت خودکار انجام میشود که میتوان به صورت ۲۴ساعته از آن استفاده کرد.
ایجاد امکان همکاری از راه دور
مخابرات، تلفن، تلهکنفرانس، ویدئو کنفرانس و همچنین سیستمهای همکاری نمونههایی از کاربردهای فناوری اطلاعات در این زمینه هستند.
کاهش هزینههای سیستم یا سازمان
افزایش سرعت که باعث انجام تعداد کار بیشتر می¬شود و انجام کار تمام وقت بهرهوری سیستم را افزایش داده در نتیجه بسیاری از هزینهها کاهش مییابد.
فناوری اطلاعات، تحولات زیادی در تمامی فعالیتهای اجتماعی از جمله کارآفرینی بهوجود آورده و به عنوان مهترین ابزار کارآفرینی مدرن مورد توجه قرار گرفته است. بر اساس اهمیت نقش کارآفرینی، وظیفه نهادهای مسئول مدنی و اجتماعی مشخص میشود. از این رو دولتها باید بستر کارآفرینی در حوزه فناوری اطلاعات که همان شبکههای ارتباطی و اطلاعاتی است را توسعه داده، تقویت کنند و امکان دسترسی آسان همگان به این شبکهها را نیز فراهم کنند.
همچنین در بخشهای خصوصی شرکتهای فناوری اطلاعات و ارتباطات در حال افزایش کارکنان پشتیبانی فنی هستند و این نشان میدهد در ارتباط با محصولات یا برنامههای جدید نیازمند نیروهای انسانی تازه نفس مواجه خواهیم بود. این فعالیتها علاوه بر رشد سرمایه فناوری اطلاعات باعث جذب منابع انسانی نیز خواهد شد. بنابراین بهنظر میرسد این شرکتها بتوانند فراتر از اهداف استخدامی رفته و سهم بیشتری در کارآفرینی داشته باشند. البته انتقال مشاغل مرتبط با فناوری اطلاعات به خارج از کشور میتواند یکی از قابلیتهای بالقوه بازار کار فناوری اطلاعات نیز باشد.